หัวสว่าน มีกี่ประเภท สามารถเลือกใช้ได้เหมาะกับงานได้ดีที่สุดหรือไม่

หัวสว่าน เป็นอุปกรณ์หลักที่ใช้ร่วมกับสว่านเป็นวัตถุแรกที่กระทบวัตถุที่สร้างความเสียหายให้กับวัสดุจนเกิดเป็นรู ก่อนอื่นในการเจาะรูสิ่งที่ทำให้ได้ผลลัพธ์ที่น่าพอใจคือ ต้องใช้ดอกสว่านให้ถูกต้องกับชนิดงานที่ทำ ต้องใช้อย่างถูกต้องและลับคมตามความเหมาะสม สำหรับข้อมูลแรกคุณต้องรู้ก่อนว่าคุณจะใช้กับวัสดุใด เบื้องต้นชุดดอกสว่านเจาะเหล็กและชุดดอกสว่านเจาะอิฐ อาจเพียงพอสำหรับงาน DIY และงานช่างทั่วไป แต่สำหรับงานที่ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญนั้น จำเป็นต้องใช้ชุดดอกสว่านแบบพิเศษไม่ว่าจะยาวกว่าสั้นกว่าหรือออกแบบมาเพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะงานเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

หัวสว่าน คืออะไร

หัวสว่าน เป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นในเครื่องมือช่างที่ต้องมี ใช้ทำหน้าที่กัดเจาะเนื้อวัสดุต่าง ๆ ออกมาเป็นรู เพื่อที่เราจะได้ใช้รูในการจับยึด หรือ ตอกตะปู หรือ ใส่พุก เพื่อขันน็อตหรือสกรู ยึดน็อตได้สะดวก มีหลายแบบให้เลือกใช้มากมายหลายขนาด พัฒนาตามวัตถุประสงค์ของงาน หรือวัสดุที่ต้องการเจาะรู ไม่ว่าจะเป็นไม้ เหล็ก ปูน หรืองานคอนกรีต

ประเภทของดอกสว่าน มีอะไรบ้าง?

โดยทั่วไป เราสามารถแยกประเภทตามลักษณะ การนำไปใช้งานอย่างง่าย ๆ ได้ ดังนี้

1. ดอกสว่าน เจาะไม้ ลักษณะปลายดอกจะคล้ายหางปลา เป็นดอกว่านที่ใช้สำหรับเจาะไม้ที่มีขนาดไม่กว้างนัก โดยขนาดที่นิยมใช้กันทั่วไป คือ ขนาด 5, 6, 8 หรือ 10 มิลลิเมตร เช่น ใช้เจาะรู เพื่อใส่บานพับเหล็กบนประตู-หน้าต่าง หรือเจาะรูเพื่อร้อยสายไฟต่าง ๆ หรือตอกหมุน เพื่อการจับยึดไม้เข้าด้วยกัน บ้านไม้ ทรงโบราณนิยมใช้วิธีนี้กัน
2. ดอกสว่านเจาะเหล็ก ลักษณะของดอกสว่านเป็นร่องเกลียวตัด (flute) ปลายดอกแหลมเป็นแบบ ป้องกันการหนีศูนย์ ในขณะเริ่มเจาะ (Split Point) ใช้สำหรับจิกนำศูนย์ เจาะได้ตรง ดังนั้น ดอกสว่านทำจากเหล็กกล้าไฮสปีด จึงสามารถนำมาใช้เจาะชิ้นงานหลากหลายที่อ่อนกว่าได้ เช่น ไม้ โลหะทั่วไป รวมถึงพลาสติกได้อีกด้วย
3. ดอกสว่านเจาะคอนกรีต ลักษณะของดอกสว่านเป็นเกลียวบิด ส่วนปลายดอกเป็นเหล็กกล้าคาร์ไบด์ ปลายดอกออกแบบ(รูปทรงเจดีย์) เพื่อลดการหนีศูนย์ ในการเจาะกระเบื้องแผ่นเรียบที่มีความแข็งสูง ปลายคาร์ไบด์ช่วยรองรับแรงกระแทกจากการใช้งาน เหมาะสำหรับการเจาะปูน คอนกรีต ซีเมนต์บล็อก หรืออิฐมอญ ไม่ว่าจะเป็นพื้นหรือผนัง ดอกสว่านชนิดนี้จะผลิตจากเนื้อโลหะที่อ่อนกว่าส่วนหัวเจาะ สว่านหัวเจาะจะผลิตจากทังสเตนคาร์ไบด์ 

ดอกสว่านที่ดีต้องมี 2 ปัจจัยหลักดังนี้

1. การออกแบบใช้งานของดอกสว่าน

ในขณะที่ดอกสว่านทำการเจาะชิ้นงาน จะเกิดแรงบิดและแรงกดจำนวนมาก เพื่อให้สามารถเจาะรูบนชิ้นงานได้ แต่ถ้าวัสดุที่น่ามาเจาะรูมีความแข็งมาก ดอกสว่านที่นำมาใช้จะต้องถูกออกแบบให้มีพื้นที่หน้าตัดขนาดใหญ่เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้กับดอกสว่าน ดอกสว่านที่ถูกออกแบบให้มีพื้นที่หน้าตัดกว้าง จะมีข้อเสีย คือ มีร่องระบายเศษที่แคบ ซึ่งถ้าวัสดุที่นำมาเจาะรูมีเศษออกมาเป็นขนาดใหญ่ จะส่งผลให้ประสิทธิภาพของการเจาะรูลดลงได้

2. วัสดุที่ใช้ในการทำดอกสว่านและสารเคลือบ

วัสดุที่ใช้ในการผลิตดอกสว่าน มีทั้งประเภทที่เป็นเหล็ก และโลหะอื่น ๆ ที่มีความแข็ง โดยวัสดุที่นิยมใช้ในการผลิตดอกสว่าน คือ ซีเมนต์คาร์ไบด์ (Cemented Carbide) ซึ่งมีค่าความเหนียวสูง และความทนต่อการแตกหักได้ดี

ดอกสว่านที่ผลิตมาจากวัสดุที่แข็งแรงแล้ว ต้องมีสารเคลือบดอกสว่านที่ดี จะช่วยให้ดอกสว่านมีความต้านทานการสึกหรอสูง ลดการแตกบิ่นของดอกสว่านในขณะที่ทำการเจาะรู และช่วยยืดอายุการใช้งานดอกสว่านให้ยาวนานขึ้น

คำแนะนำการใช้งานทั่วไปที่ถูกต้อง

1. ก่อนการเจาะรูทุกครั้ง ตรวจปลายดอกสว่านทุกครั้ง ถ้าไม่คมต้องทำการลับดอกสว่านใหม่ ถ้าเจาะต่อไปอาจทำให้ดอกสว่านร้อน และหักได้ ถ้าต้องการเจาะชิ้นงานต้องการความแม่นยำสูง ควรใช้เหล็กนำศูนย์ตอกนำเสียก่อนตรงตำแหน่งที่จะเจาะรู ตอกให้เป็นรอยบุ๋มเล็ก ๆ เพื่อช่วยให้ปลายดอกสว่าน สามารถกินเนื้องานตรงกับจุดที่เราต้องการ ไม่กระโดดหนีศูนย์ออกไป ที่สำคัญจะต้องยึดชิ้นงานให้ติดแน่นอยู่กับที่ด้วยแท่นยึด
2. ควรขันดอกสว่านให้แน่นทุกครั้งด้วยกุญแจขันหัวสว่าน ก่อนการใช้งาน เพราะถ้าดอกสว่านหลวม อาจทำให้หลุดกระเด็นออกมา หรือเจาะไม่เข้าได้ และเมื่อขันจนแน่นดีแล้ว ลองเปิดสวิตช์ให้สว่านหมุน เพื่อดูว่าปลายดอกสว่านหมุนแกว่งหรือไม่ ถ้าเราเห็นว่าดอกสว่านแกว่งไปมา แสดงว่าเสียศูนย์ ให้คลายดอกสว่านออกแล้วขันเข้าไปใหม่เสมอ
3. ควรสวมแว่นตานิรภัย เพื่อป้องกันผงฝุ่นที่เกิดจากการเจาะ รวมทั้งเศษวัสดุต่าง ๆ จากชิ้นงาน ซึ่งอาจกระเด็นมาเข้าตาได้ และควรแต่งกายให้รัดกุม เสื้อแขนยาวไม่ควรใส่ รวมถึงนาฬิกาด้วย เพราะอาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้ และเมื่อเลิกใช้งานแล้วให้ถอดดอกสว่านออกมา เพื่อทำความสะอาดก่อนนำไปเก็บเข้าที่